Jaarlijks neemt het Gilde deel aan het Gildenfeest, dé hoogdag in het gildenleven. Het gildenfeest vindt meestal plaats tijdens het laatste weekend in juni en wordt ingericht door een lokale gilde, dit in overeenstemming met de oude gildentradities van gildenfeesten en landjuwelen. De inrichting gebeurt in samenwerking met en onder auspiciën van de Hoge Gildenraad der Kempen. Hierbij zijn 70 Kempische schuttersgilden uitgenodigd en ruim 2500 gildeleden staan borg voor een onvergetelijk cultureel en sportief volksfeest!
Normaliter bevat een gildenfeest onderstaande activiteiten:
- Op zaterdag zijn er de diverse schietingen van de vijf standaard wapens: handboog, voetboog, Sint-Jansboog, buks en kleine kruisboog. Een 400 schutters bekampen elkaar in hun specifieke discipline.
- Op zondagvoormiddag is er een eucharistieviering, gevolgd door een academische zitting en een gildemaal. Op zondagnamiddag is er het ‘Schoon Inkomen’ en tonen de dansgroepen, vendeliers en roffelaars hun vaardigheden tijdens hun optredens. En dit om in een onderlinge strijd de meeste punten te behalen.
De grootschaligheid van een totaal gildenfeest, de beschikbaarheid van een terrein (grootte, veiligheid, …), de medewerking van het lokale gemeentebestuur, de beschikbaarheid van mensen (eigen leden en vrijwilligers), … zijn factoren die de organisatie bemoeilijken en afschrikken. In 2012 had zich geen gilde kandidaat gesteld om het totale gildenfeest in te richten. Een aanpassing was noodzakelijk.
- Op zaterdag zijn er de diverse schietingen van de vijf wapens: handboog, voetboog, Sint-Jansboog, buks en kleine kruisboog. Echter, de schietingen worden in 5 verschillende locaties georganiseerd, dus per locatie één wapen.
- Op zondag wordt het programma beperkt tot de optredens van de dansgroepen, vendeliers en roffelaars. Men spreekt in dit geval over een gildendag.
Na 2012 werden er gildenfeesten of gildendagen ingericht.
Op 27 en 28 juni 2009 had de Koninklijke Sint-Sebastiaansgilde Essen de eer het totale gildenfeest te Essen in te richten.